Een kantoorgebouw in Gouda Goverwelle huisvest ALTA GROUP, bestaande uit CEO Frank Vergunst met zijn managementteam en een aantal medewerkers, aangevuld met een grote schil van kennispartners. Allemaal hebben ze veel ervaring in de olie- en gasindustrie en de chemie en houden ze zich bezig met technologische innovaties. Een daarvan is de ontwikkeling van een nieuwe route voor de synthese van groene organische carbonaten waarvoor CO2 als grondstof gebruikt wordt.
ALTA GROUP begon als een advies- en consultancybedrijf. Als in Terneuzen de schop in de grond gaat voor de bouw van een pilot plant, wordt het een chemiebedrijf. In de fabriek wordt CO2 omgezet naar een vloeistof die in batterijen gebruikt kan worden. Het betreft hier een zogenaamd elektrolyt dat het ionentransport in de batterij faciliteert. De plannen voor de chemische activiteiten waren de aanleiding om eind vorig jaar lid te worden van de VNCI. Logisch was ook de stap om aan te sluiten bij FutureCarbonNL, een samenwerkingsverband van universiteiten, kennisinstellingen, industrie, mkb en startups voor onderzoek, ontwikkeling, demonstratie en afzet van technologieën die CO2 en CO omzetten in nieuwe, duurzame materialen, brandstoffen en (dier)voeding. Vergunst: “Dit project past precies bij wat wij willen. Wij zijn al sinds 2015 met CCU (Carbon Capture and Utilization, het afvangen en hergebruiken van CO2, red.) bezig. Het is goed dat we nu vanuit een collectief samen optrekken.”
Dertig moleculen
Terug naar het begin in 2012. Vergunst: “Ik wilde meer de duurzame kant op, maar bij het bedrijf waar ik werkte, was daar weinig ruimte voor. Het leidde tot mijn besluit om mijn aandelen in het bedrijf te verkopen en opnieuw te beginnen. Ik wist al wel het een en ander over de technologie om CO2 uit gasstromen te halen, maar het systeem was toen gewoon te duur. De ETS-prijs was vijf tot zes euro per ton. Dat wordt ’m niet, wist ik. Maar ik ging wel verder nadenken over de vraag wat je nou van CO2 kunt maken. Is er een systeem denkbaar waarmee je met CO2 kunt verdienen? We hebben toen een lijst van dertig moleculen gemaakt en hebben die gerangschikt op kosten en opbrengsten, zodat we inzicht kregen in de hoeveelheid CO2 die je zou kunnen gebruiken. De keuze viel op propyleencarbonaat. Ik wist in het begin echt niet alles van CO2, maar wel dat de technologie goed toepasbaar zou zijn voor de sterk groeiende batterijenmarkt in Europa.” CO2 omzetten naar een vloeistof die gebruikt kan worden in batterijen, is de eenvoudige uitleg die Vergunst geeft als mensen vragen wat ALTA GROUP doet.
Hij is nu ruim tien jaar verder en maakt een tussenbalans op. “Ik heb vooral een hoop geld uitgegeven. Dat is voor een deel eigen vermogen, aangevuld met financiële steun van RVO om haalbaarheidsstudies te doen, een bijdrage van Impuls Zeeland en vorig jaar een groot bedrag DEI-subsidie. Dat geeft wel aan dat ze in onze technologie geloven. Financiering is een kwestie van een lange adem hebben. Met de aanvraag voor de DEI-subsidie zijn we drie jaar bezig geweest. We zijn nu op zoek naar partijen die het laatste stuk willen financieren: de bouw van de pilot plant. We hebben 65 procent van het geld bij elkaar, de resterende 35 procent moet er nog komen.”
Modulaire onderdelen
Vergunst hoopt dat de schop deze zomer in de grond gaat. “Tegen die tijd hoop ik dat we de financiering én de vergunningen rond hebben. De eerste negen maanden hoeven we niet op locatie te bouwen, de modulaire onderdelen worden elders gemaakt en later op het Valuepark Terneuzen in elkaar gezet. We krijgen in-kind ondersteuning van North Sea Port en Dow omdat zij ook in onze plannen geloven.”
Nooit opgeven, altijd doorgaan
Ook het vergunningentraject heeft dus veel tijd gekost. “We hebben onze aanvraag vorig jaar april ingediend. Die bleek niet helemaal compleet en er was een bestaande vergunning voor onze bouwlocatie die er eerst af moest. Tegen die tijd kwam de Raad van State met de Porthos-uitspraak. Wij hebben keer op keer moeten aantonen dat we tijdens de bouw geen NOx en ammoniak uitstoten. Half december kwam de provincie ineens met de mededeling dat er in januari een nieuw rekenprogramma zou komen. Daar zijn we vervolgens eind januari mee aan de slag gegaan. Weer alles uitrekenen, weer alles keurig aangetoond. Natuurlijk doe je het, maar het kost allemaal wel tijd. Ik kreeg ooit het advies: ‘NOAD, nooit opgeven, altijd doorgaan.’ Het staat altijd op het whiteboard hier op kantoor en als het een dag tegenzit, kijk ik ernaar. Ik geloof in mijn manier van ondernemen: duurzaam en verantwoord.””
Ambities
De batterijenmarkt is interessant gezien de voorspelde groei van batterijfabricage in Europa, stelt Vergunst. “We hopen in twaalf jaar uit te komen op 10 Mt CO2 per jaar dat we willen afvangen bij de industrie en gebruiken voor het maken van producten. Als ik met mensen praat, zeggen ze: ‘Frank, 10 Mt, weet je wel hoeveel dat is?’ Het is ook heel veel, maar je moet ambitie hebben. We kijken in dat scenario ook naar maatschappelijke waarde, wat draagt het bij aan een duurzame toekomst. Wij dragen bij aan de nieuwe energiemarkt, we gebruiken direct CO2, hebben tachtig procent minder energie nodig en we maken het in Europa. Niet in China. Dat kunnen ze wel daar, maar met een vervuilender technologie. Die maken speciaal CO2 uit fossiele grondstoffen, om het er dan weer uit te halen en hiernaartoe te verschepen.”
Naast cyclische carbonaten wil ALTA GROUP nog meer producten maken met CO2 als grondstof. Bovendien wil het bedrijf de fossiele componenten vervangen door groene componenten. Vergunst: “Het is relevant wat we doen. Ik móet het ook doen, ik kan niet anders. Ik had in 2012 kunnen stoppen met werken, maar ik heb nog zoveel nieuwe plannen en ze moeten altijd iets met CO2 te maken hebben, duurzaam zijn, passen in een goed businessmodel en goed zijn voor de omgeving.
Dit artikel verscheen eerder in Chemie Magazine. Auteur: Ingeborg Abendanon.
